انواع کپسول آتش نشانی
در این مقاله به معرفی انواع کپسول آتش نشانی که در بازار ایران وجود دارد می پردازیم. همانطور که می دانید کپسول آتش نشانی یک مخزن به شکل استوانه است که درون آن از مواد مخصوص اطفا حریق پر شده است. این مخزن برای جلوگیری از گسترش حریق و مهار آن کاربرد دارد و به همین علت یکی از مهمترین و ضروریترین لوازم ایمنی در اماکن عمومی و ساختمانها به شمار میرود. به طور کلی این مخازن انواع مختلفی دارند که هرکدام از آنها با یکدیگر متفاوتاند.
کپسول آتشنشانی مخزنی است که با مواد متراکم و فشرده، بهصورت استوانهای در بازار وجود دارد. این وسیله از ملزوماتی است که بهتر است برای پیشگیری از خطر و آتشسوزی در همهجا موجود باشد. نیاز اساسی به این وسیله باعث شدهاست که این کپسولها در انواع مختلف برای موقعیتهای گوناگون تولید شوند. برای آشنایی و کسب اطلاعات بیشتر درمورد انواع کپسول آتش نشانی در ادامه با ما همراه باشید.
هر کپسول آتشنشانی از ترکیبات متنوعی ساخته شدهاست زیرا هر کدام برای خاموشکردن مواد خاصی مورد استفاده قرار میگیرند. شناخت انواع این کپسولها به شما کمک میکند تا ایمنی خود و محیط اطرافتان را افزایش دهید.
دلایل تولید انواع کپسول آتش نشانی
برای استفاده از کپسول آتش نشانی در انواع مختلف باید ابتدا کلاس مواد مشتعل شده را بشناسید، چون نمیتوان از هر کپسول آتش نشانی برای اطفاء حریق کلاسهای مختلف استفاده کرد. این کلاسها عبارتند از:
- کلاس A شامل مواد جامد حاوی کربن هستند که به راحتی مشتعل میشوند. مانند چوب، منسوجات و کاغذ
- کلاس B شامل مایعاتی است که قابل اشتعال هستند. مانند بنزین، روغن و پارافین
- کلاسC شامل گازهایی است که قابل اشتعال هستند. مانند متان، بوتان و پروپان
- کلاسD شامل فلزاتی است که در حال سوختن هستند. مانند آلومینیوم، منیزیوم و لیتیوم
- کلاسF شامل روغنهایی است که در حال سوختن هستند.
- وسایل الکتریکی که در اثر جرقه و... آتش گرفتهاند
انواع کپسول آتش نشانی در بیمارستان
اصولا در بخش های مختلف بیمارستان ها کپسول های مورد نیاز همان بخش مورد استفاده قرار می گیرد. برای مثال در بخش آی تی و اتاق های مانیتورینگ اصولا از کپسول های CO2 استفاده می شود. در بخش های مربوط به موتور و شوفاز خانه از کپسول های آب و گاز استفاده می شود و در بخش های اداری نیز هم از کپسول های co2 و هم از کپسول های پودر و گاز استفاده می شود.
اگر کارکرد هر کپسول را به دقت مطالعه کنید می توانید برای بخش های مختلف بیمارستان کپسول مورد نر خود را تهیه نمایید. پیشنهاد می کنیم ادامه مطلب را مطالعه کنید تا در این زمینه اطلاعات بیشتری بدست آورید.
معرفی انواع کپسول آتش نشانی و کاربرد آنها
همانطور که گفته شد کپسول آتش نشانی در خاموش کردن و مهار آتش به ما کمک میکند. با توجه به اینکه آتش و عملکرد آن در موقعیتهای مختلف متفاوت است، نحوه مواجهه و مهار آن نیز متفاوت میشود و این امر به ماهیت آتش بستگی دارد. به همین علت با گذشت زمان کپسولهای آتش نشانی متنوع و مختلفی به وجود آمد که هرکدام از انواع آن برای مهار حریقها مختلف مناسب و کاربردی است. در ادامه مقاله با ما همراه شوید تا به معرفی انواع کپسول آتش نشانی و کاربردهای آنها بپردازیم.
کپسول آتش نشانی پودر و گاز
کپسول آتش نشانی پودر و گاز همانطور ه از نامش پیداست دارای محتویات پودر و گاز می باشد. پودر موجود در این نوع کپسول میتواند بخشهای تشکیلدهنده آتش (اکسیژن، گرما و سوخت) را از یکدیگر جدا کند و از این طریق آتش را مهار کند. از خصوصیات اصلی کپسول آتش نشانی پودر و گاز میتوان قابلیت خنککنندگی، رقیق کردن اکسیژن، خفه کردن آتش و در نهایت عدم رسانا بودن آن را نام برد.
همچنین از این کپسول جهت خاموشکردن مایعات اشتعالزا مانند بنزین ، تربانتین، تینر و …. استفاده میشود. علاوه بر مایعات اشتعالزا، از این کپسول در آتشسوزیهایی با منشا الکتریکی و یا گازهای اشتعالزا نیز میتوان استفادهکرد. ترکیب پودر و گاز این نوع از خاموشکننده سبب شدهاست که از رایجترین مدل کپسول برای اطفاء حریقهای نوع A، B، C وD باشد.
از این نوع کپسول اغلب برای مهار مایعات قابل اشتعال استفاده میشود. قابل ذکر است که پودر و گاز ترکیب شده در این کپسول سمی نیست اما در هر صورت مواد شیمیایی به شمار میروند و اگر در مکان یا فضاهای بسته مورداستفاده قرار بگیرد ممکن است راههای تنفسی را ملتهب کند و همچنین باعث کاهش بینایی نیز شود.
به طور کلی کپسول آتش نشانی پودر و گاز در وزنهای ۵ الی ۱۴ کیلویی تولید میشوند و زمان تخلیه آن نیز بسته به وزن آن بین ۸ الی ۱۴ ثانیه طول میکشد. از دیگر خصوصیات این کپسول قدرت پرتاب آن است که به ۶ متر میرسد.
پودر خشک مورد استفاده در داخل انواع کپسول آتش نشانی برای خاموشی فلزات گروه D مورد استقاده قرار میگیرد. این پودر دارای دو نوع S و C است که هر کدام دارای مواد تشکیل دهنده متفاوتی هستند. ترکیبات نوع S از کلرور سدیم، کلرور پتاسیم و کلرور باریم تشکیل شده و هنگام ریختن آن روی آتش لایه ضخیمی روی اجسام آتش گرفته ایجاد میکند تا سبب خاموشی آتش شود. ترکیبات نوع C پودر خشک نیز از گل خشک، گرافیت، کلرور سدیم و خون خشک شده حیوانات است. طبق آزمایشات انجام شده هر کدام از مواد شیمیایی موجود در این پودرها خاصیت اطفاء حریق خاصی دارد. برای مثال پتاسیم نسبت به سدیم قدرت بالاتری برای خاموش کردن حریق دارد، اما بر خلاف پتاسیم، ترکیبات سدیم از نظر جذب رطوبت قدرت بیشتری داشته و همین امر سبب خاموش شدن سریع حریق میشود.
کپسول آتش نشانی CO2
یکی دیگر از انواع کپسول آتش نشانی کپسول CO2 است. همانطور که از نام آن پیدا است این کپسول حاوی دیاکسیدکربن است که برای مهار آتشسوزیهای تجهیزات الکتریکی و همچنین مایعات قابل اشتعال مورداستفاده قرار میگیرد. از مهمترین مزایای این کپسول این است که در هنگام تخلیه و استفاده از آن هیچگونه کثیفی و پسماندی را به جا نمیگذارد. این امر در مهار آتش ناشی از آتشسوزی وسایل و تجهیزات الکتریکی بسیار مهم و ضروری است.
این کپسول بیشتر در اماکن صنعتی، کارخانهها و مراکز تولیدی استفاده میشود. کپسول CO2 به علت اینکه محتویات داخلش به صورت کامل از گاز تشکیل شدهاست اگر در محیطهای باز مورد استفاده قرار گیرد کارایی لازم را نخواهد داشت. زیرا گاز به سرعت در محیط پخش میشود. همچنین برای اطفاء حریق با این کپسول بهتر است که با حفظ نکات ایمنی به منبع اشتعال نزدیک شوید. زیرا در فاصله دور ممکن است سرعت اطفاء پایین بیاید. علاوه بر موارد گفته شده، این کپسول هادی الکتریسیته نیست و در صورتیکه وسایل برقی شما دچار آتشسوزی شد میتوانید با خیال راحت از آن استفاده کنید. کپسول CO2 برای خاموشکردن حریقهای نوع B و C نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
یکی از رایجترین انواع کپسول آتش نشانی، کپسول حاوی مواد Co2 است. مواد داخل این کپسولها غیر سمی بوده، بدون بو و غیر قابل اشتعال است. وزن Co2 بیشتر از وزن اکسیژن بوده به همین خاطر به راحتی میتواند روی حریق را بپوشاند و مانع رسیدن اکسیژن به آن شود. Co2 خود به شکل گاز است، اما آن را تحت فشار شدید داخل کپسولها قرار داده و تبدیل به مایع میشود.
کپسول آتش نشانی CO2 به رنگ قرمز است و میتوان به راحتی آن را به وسیله برچسب سیاه و سفیدی که روی آن CO2 نوشته شده است تشخیص داد. این کپسولها در دو وزن ۲ و ۵ کیلوگرمی تولید میشوند. کپسولهای CO2 یکی از انواع کپسول آتش نشانی هستند که به دلیل غیر رسانا بودن برای آتشسوزیهای وسایل الکتریکی از جمله رایانه و سایر تجهیزات الکتریکی بسیار توصیه میشود؛ بنابراین وجود این نوع کپسول در مکانهایی که تجهیزات الکتریکی زیادی دارند مانند دفاتر، ادارات ضروری است.
کپسول آتش نشانی آب و گاز
از دیگر انواع کپسول آتش نشانی میتوان به کپسول آتش نشانی آب و گاز اشاره کرد.
از این کپسول برای خاموشکردن حریق نوع Aاستفاده میشود. کپسول آب و گاز از ترکیب آب و گاز co2 تشکیل شدهاست و برای اطفاء آتشسوزیهای مرتبط با لوازم چوبی، کارتن، مبلمان، فرش و انواع گستردهای از پارچهها مناسب است. این کپسول مناسب برای استفاده در محیط کار و منازل است. با توجه به نام آن محتوا داخل این کپسول گاز نیتروژن و آب است که تحت فشار وارد این مخزنها میشود. کاربرد کپسول آتش نشانی آب و گاز در مهار آتشسوزی ناشی از سوختن چوب، کاغذ و سایر جامدات است. به طور کلی این کپسول برای خاموش کردن آتشسوزیهای کلاس A مناسب است. کپسول آتش نشانی آب و گاز از لحاظ ظاهری بسیار شبیه کپسول آتش نشانی پودر و گاز است و تنها تفاوتی که دارد این است که با تکان دادن آن صدای آب موجود در داخل کپسول آب و گاز شنیده میشود. در داخل بدنه این کپسول یک لایه محافظتی ضدزنگ جهت جلوگیری از زنگزدگی آن به کار رفته است.
به طور کلی کپسولهای آتش نشانی آب و گاز زمانی که گاز آن آزاد شود غیرقابلبرگشت است و در صورت شارژ کامل حدود ۹۰ الی ۹۵ درصد آن تخلیه میشود. این کپسولها در اندازههای ۵، ۱۰، ۲۵ و ۵۰ لیتری آب و گاز و به رنگ آبی تولید میشوند.
کپسول آتش نشانی بیوورسال
کپسولهای آتش نشانی بیورسال یکی از انواع کپسول آتش نشانی است که یک کپسول اطفا حریق بینظیر به همراه تکنولوژی مدرن است. از کپسول بیوورسال اغلب در خاموش کردن و مهار آتشهای پرحجم مورداستفاده قرار میگیرد. کپسول آتش نشانی بیوورسال با قابلیت بالا در محصور کردن هیدروکربنهای آتش آن را به طور کامل مهار میکند.
از کپسول بیوورسال برای اطفاء حریق نوع A و B استفاده میشود. این کپسول به راحتی میتواند سطوحی مانند پارچه، کاغذ، پلاستیک، چوب، انواع روغنها، گازوئیل، تینر و بنزین را خاموش کند.
از مزایای استفاده از کپسول آتش نشانی بیوورسال این است که پس از خاموش کردن آتش توسط این کپسول دیگر امکان اشتعال مجدد در محل موردنظر وجود ندارد. عملکرد این کپسول به این شکل است که علاوه بر خنک کردن مواد و محلی که دچار آتشسوزی شده است، یک لایه بر روی آنها ایجاد میکند. به این صورت مانع از رسیدن اکسیژن به آتش میشود و اینگونه آتش را مهار میکند.
کاربرد این کپسول در اطفا حریقهای کلاس A و B (مایعات قابل اشتعال و جامدات) نظیر پلاستیک، روغن، پارچه، کاغذ، تینر، گازوئیل، چوب است. همچنین این کپسول برای مکانهایی نظیر پمپبنزین، پالایشگاه، انبارها، هتلها، فرودگاهها، مراکز گردشگری، صنایع رنگ، مترو و … مناسب است.
نکته قابل توجه این است که شارژ و تعویض محتوا این کپسولها هر ۵ سال صورت میگیرد که از سایر کپسولها طولانیتر است؛ بنابراین از نظر اقتصادی این کپسولها مقرونبهصرفه نیز هستند. وزن کپسولهای بیوورسال اسپری حدود ۵۰۰ گرم و وزن سیلندر خاموشکننده پرتابل ۱ الی ۱۲ کیلوگرم است. همچنین سیلندرهای چرخدار نیز با وزن ۲۵ و ۵۰ کیلوگرمی و در رنگهای آبی روشن یا سبز تولید و عرضه میشود.
کپسول FE-36
کپسول FE-36 همانطور که از نامش پیداست کپسول های آتش نشانی است که با گاز FE-36 که یک گاز بسیار سالم و بدون آسیب رساندن به محیط زیست می باشد پر شده است. این مدل کپسول های آتش نشانی نیز برای کلیه کلاس های آتش نشانی مورد استفاده قرار می گیرد.
کپسول فوم از دیگر انواع کپسول آتش نشانی
از دیگر انواع کپسول آتش نشانی میتوان به کپسول فوم اشاره کرد. کپسول فوم به شکل مایع است و از آن تنها برای خاموشکردن مایعات اشتعالزا استفاده میشود. مایع بودن این کپسول باعث شدهاست که از آن در مدلهای مختلف اشتعال نتوان استفاده کرد زیرا به وسایل برقی صدمه میرساند. این کپسول برای اطفاء حریق نوع B مناسب است.
تفاوت کپسول آتش نشانی پودری و کپسول آتش نشانی CO2 در چیست؟
در ادامه مبحث معرفی انواع کپسول آتش نشانی به بررسی تفاوت کپسول آتش نشانی پودری و CO2 میپردازیم. همانطور که پیشتر به آن اشاره شد از کپسولهای آتش نشانی CO2 برای مهار آتش ناشی از آتشسوزی در تجهیزات الکتریکی، آتشسوزیهای کلاس B، مایعات قابل اشتعال نظیر نفت، رنگ و … استفاده میشود. استفاده از کپسول آتش نشانی CO2 برای آتشسوزی آشپزخانه، جامدات نظیر کاغذ، چوب و همچنین فلزات قابل اشتعال ممنوع است.
در مقابل کپسولهای آتش نشانی پودری جهت مهار آتشسوزیهای کلاس A، B، و C است. اما به طور کلی استفاده از کپسول پودری در فضای بسته توصیه نمیشود؛ زیرا علاوه بر اینکه تمیز کردن آن دشوار است، استنشاق پودر آن نیز برای سیستم تنفسی انسان مضر است و آن را دچار التهاب میکند.
کپسول آتش نشانی را از کجا بخریم؟
جهت خرید انواع کپسول آتش نشانی میتوانید به مراکزی که دارای تأییدیه از سمت سازمان آتش نشانی هستند مراجعه کنید. این مراکز تمام انواع کپسولهای آتش نشانی را با نازلترین قیمت به فروش میرسانند. همچنین میتوانید از طریق فروشگاههای آنلاین که از سوی سازمان آتش نشانی مجوز کسب کردهاند کپسول آتش نشانی مورد نظر خود را خریداری کنید. در حال حاضر فروشگاه رایان اطفاء کلیه کپسول های مورد نیاز در بازار را برای شما عزیزان فراهم نموده است.
در هنگام خرید کپسول آتش نشانی به کلاس آن توجه کنید؛ منظور از کلاس همان کلاسهای آتشسوزی است که به صورت زیر تقسیمبندی میشوند:
- کلاس A: به آتشسوزیهای ناشی از سوختن کاغذ، چوب، پارچه و سایر مواد قابل اشتعال گفته میشود.
- کلاس B: به آتشسوزی ناشی از مایعات اشتعالزا نظیر رنگ، نفت، بنزین، گازوئیل و … گفته میشود.
- کلاس C: به آتشسوزی ناشی از گازهایی نظیر متان، بوتان و هیدروژن گفته میشود.
- کلاس D: به آتشسوزی ناشی از فلزاتی نظیر پتاسیم، آلومینیوم و منیزیم را آتش کلاس D میگویند.
- کلاس F: این کلاس به آتشسوزی ناشی از روغن پختوپز گفته میشود.
نحوه استفاده از انواع کپسول آتش نشانی
برای استفاده از کپسول آتش نشانی مراحل زیر را طی کنید:
- ابتدا ضامن یا پین مخصوص کپسول آتش نشانی را بکشید.
- سپس شلنگ کپسول آتش نشانی را در فاصله مناسب با آتش و در جهت درست قرار دهید.
- اهرم کپسول آتش نشانی را کاملاً فشار دهید تا محتوا درون آن (گاز، پودر یا مایع) بیرون بیاید.
- در هشت قدمی آتش بایستید و با کوچک شدن آتش کمکم به آن نزدیک شوید و با حرکت جارویی شلنگ آتش را دنبال کنید تا مهار شود.
البته برای خاموش کردن آتشهای کوچک نیازی نیست که هشت قدم از آن فاصله داشته باشید؛ در این صورت میتوانید تا جایی که به شما آسیب نرسد نزدیک آتش شوید و کاملاً بر آن مسلط باشید.
جمعبندی
در این مقاله به بررسی و معرفی انواع کپسول آتش نشانی، ویژگیها و کاربرد آنها پرداختیم. هرکدام از کپسولهای آتش نشانی برای کلاسهای متفاوتی طراحی شدهاند؛ بنابراین اگر قصد تهیه و خرید کپسول آتش نشانی را دارید در هنگام خرید به وزن موردنیاز و کلاس آن توجه کنید تا با توجه به شرایط و موقعیت مکان موردنظرتان انتخاب مناسبی داشته باشید. توجه داشته باشید که برای خرید این کپسولها از مراکز و فروشگاههایی خرید کنید که دارای مجوز از سوی سازمان آتش نشانی باشند.
کپسول آتش نشانی پودری ارزانتر است و بیشتر برای مکان های عمومی مورد استفاده قرار میگیرد اما کپسول CO2 برای لوازم الکتریکی بسیار مناسب است.
کپسول آتش نشانی پودر و گاز، کپسول آتش نشانی CO2، کپسول آتش نشانی آب و گاز، کپسول آتش نشانی بیوورسال
1 دیدگاه در “انواع کپسول آتش نشانی به همراه بررسی آنها”