انتخاب کپسول آتش نشانی مناسب
انتخاب کپسول آتش نشانی مناسب به ما این امکان را می دهد که با توجه به نیاز و موادی که در معرض خطر هستند بهترین و مناسب ترین کپسول آتش نشانی را انتخاب نماییم. خاموش کننده مناسب برای مکانی خاص به چندین عامل بستگی دارد. فلوچارت زیر ملاحظات کلی را نشان میدهد.
خاموش کننده (کپسول آتش نشانی) باید از لحاظ گروه یا گروههای حریقی که میتوان انتظار داشت که در آن محل رخ دهد، رتبه بندی شود. این امر اولین ملاحظه به هنگام انتخاب خاموش کننده است.
فرایند شناسایی نوع مناسب خاموش کننده برای ترکیب مختلفی از گروه بندی حریق در شکل زیر نشان داده شده است. این نمودار به محدود کردن گزینه های مربوط به انتخاب خاموش کننده بر مبنای نوع حریق کمک میکند.
موادی که باید حفاظت شوند بر انتخاب خاموش کننده اثر میگذارند. به عنوان مثال در انبار نگهداری کالاهای کاغذی، خاموش کننده حاوی آب مناسب تر است خاموش کننده های حاوی مواد شیمیایی خشک چند منظوره است. گرچه خاموش کننده حاوی ماده شیمیایی خشک برای حریق های گروه A رتبه بندی شده است. اما این ماده قابلیت نفوذ آب در عمق حریق های گروه A را ندارد.
نوع تجهیزات و اموال مورد حفاظت، ملاحظه مهم دیگر می باشد. برخی عوامل اطفاء که حریق را سریعتر از عوامل دیگر کنترل میکنند ممکن است معایبی چون صدمه بیشتر به تجهیزات را داشته باشند. به عنوان مثال، مواد شیمیایی خشک عموماً حریق های مواد قابل اشتعال را سریعتر کنترل میکنند اما اگر تجهیزات الکترونیکی در آن محل وجود داشته باشند باقی مانده ای که ماده شیمیایی خشک برجای می گذارد ممکن است آسیب بیشتری را نسبت به خود حریق ایجاد نماید. در این مثال، دیاکسیدکربن، هالون، یا هر جایگزین هالون عوامل موثر تری خواهند بود. وضعیت برعکس نیز می تواند رخ دهد.
اگر محلی بیرون از ساختمان (به عنوان مثال بارانداز بارگیری) در حال حفاظت است، توجه داشته باشید که ماده شیمیایی خشک نسبت به دیاکسید کربن در اثر باد بسیار کمتر تحت تأثیر قرار میگیرد. هر عامل اطفاء مورد استفاده در خاموش کننده های قابل حمل مزیت ها و معایبی دارد که باید هنگام انتخاب مورد توجه قرار گیرد.
سازگاری عامل اطفاء ملاحظه ی دیگری است که در انتخاب خاموش کننده تأثیر خواهد داشت. اگر محل حفاظت شده حاوی متیل اتیل کتون (یک حلال قطبی) باشد، خاموش کننده های حاوی فوم معمولاً موثر نخواهد بود.
به منظور تعیین اندازه خاموشکننده ای که مورد نیاز است، شدت حریق احتمالی باید در نظر گرفته شود. به عنوان مثال، اگر خاموش کننده ای باید برای حفاظت از آزمایشگاه کنترل کیفیت انتخاب گردد (که در آن از مایعات قابل اشتعال تا حد یک پیمان استفاده میشود)، این آزمایشگاه، فقط خاموشکننده ای لازم خواهد داشت که توانایی کنترل حریق (آتش) را داشته باشد.
اگر محل مورد حفاظت مخزن 1/2 متر در ۲/۴ متر باشد، خاموش کننده های بسیار بیشتری مورد نیاز خواهد بود.
NFPA10 شدت حریق را به سه گروه طبقه بندی می کند: کم، متوسط و زیاد. این طبقه بندی ها (در متن استاندارد) برای تعیین الزامات ویژه مربوط به آیتم هایی مانند توضیح خاموش کننده ها به کار می رود.
طی ارزشیابی حفاظت از طریق خاموشکننده (کپسول آتش نشانی)، طبقه بندی خطر به ارزشیابی شدت حریق احتمالی در یک مکان خاص کمک کند.
مکان های با خطر کم شامل مکان هایی نظیر ادارات، کلاسهای درس و سایر مکان های عمومی می باشند. مواد گروه A در این محل ها نسبتا قابل توجه نمی باشد. مقادیر اندکی از مواد گروه B ممکن است در این مکان ها وجود داشته باشد.
مکان هایی با خطر متوسط شامل تولیدی های کوچک، فروشگاه ها، کارگاه ها و برخی از انبارها میگردد. مقادیر مواد گروه A و B در این مکان ها بیشتر از مکانهای با خطر کم است. محلهای با خطر زیاد شامل کارخانجات، گاراژ های تعمیر وسایل نقلیه و انبارها می باشد که در آنها مقدار مواد گروههای A و B بیشتر از محل های با خطر متوسط است.
توانایی کاربر نیز در انتخاب خاموش کننده تأثیر میگذارد. آموزش افراد در استفاده از خاموشکننده ها ملاحظه اصلی است. اگر آموزش محدودی برگزار شده یا حتی آموزشی وجود نداشته باشد، خاموش کننده (کپسول آتش نشانی) باید ساده و کوچک باشد، خاموش کننده های بزرگتر را میتوان برای حریق های بزرگتر استفاده کرد. اندازه و ظرفیت خاموش کننده می تواند حس غلط امنیت را برای اپراتور آموزش ندیده داشته باشد.
اطفاء حریق های بزرگتر نیازمند آموزش بیشتر است. ساکنینی که آموزش کافی ندیده اند را نباید برای اطفاء حریق های بزرگ به کار گرفت. در زمانی که عامل اطفاء تخلیه شد (تخلیه عوامل اطفاء در خاموش کننده های کوچک به مراتب سریع تر رخ خواهد داد)، افراد آموزش ندیده را باید برای خروج از ساختمان راهنمایی کرد.
توانایی جسمی کاربر برای فعال کردن خاموش کننده با محدودیت های جسمی یا روحی وی تحت تأثیر قرار می گیرد. در ضمن محدودیت های قدرتی فرد ممکن است بر اندازه خاموش کننده ای که به طور موثر می تواند توسط فرد جابجا شود تاثیر بگذارد.
در ضمن محلی که خاموش کننده در آن جای خواهد گرفت باید مورد توجه قرار گیرد زیرا محیط میتواند بر خاموش کننده ای که برای آن محل مناسب است اثر زیادی داشته باشد. آب بر خاموش کننده های حاوی آب و فوم تأثیر خواهد گذاشت. این خاموش کنند ها مستعد به یخ زدگی هستند و نباید در محلهای سرد استفاده شوند یا نباید با محلول های ضد یخ تغییر داده شوند.
استفاده موثر از دی اکسید کربن در شرایط باد با دشواری همراه است. وجود بخارات خورنده ممکن است خاموش کننده مورد استفاده را تحت تأثیر قرار دهد. سرهای شیر خاموش کننده در دو نوع آلومینیومی و برنجی در دسترس می باشند که نوع برنجی انتخاب برتر محیط های خورنده است. واکنش پذیری و آلودگی عامل اطفاء نیز باید مورد توجه قرار گیرند چرا که برخی از عوامل اطفاء با برخی مواد شیمیایی واکنش میدهند.
آلودگی نیز ممکن است رخ دهد به عنوان مثال، استفاده از مواد شیمیایی خشک در تأسیسات فرآوری مواد غذایی، دفع تمامی مواد غذایی مواجهه یافته با این مواد را میطلبد. از سوی دیگر، خاموش کننده ی دی اکسید کربنی مورد استفاده در همان تأسیسات، مواد غذایی را آلوده نمی کند.
استفاده از عوامل اطفاء خاص در مکانهای محدود محصور (Confined Space) ممکن است خطراتی برای افراد استفاده کننده از خاموشکننده به وجود آورد. به عنوان مثال، اگر اجازه داده شود که غلظت کافی دی اکسید کربن در محل تجمع یابد، این امر باعث میشود که اکسیژن از آن مکان خارج شود. محصولات حاصل از تجزیه هالون میتواند به هنگام گرم شدن خطرناک باشد.
هزینه اولیه حفاظت در برابر حریق توسط خاموش کننده می تواند به طور قابل ملاحظهای بسته به نوع خاموش کننده مورد استفاده برای رسیدن به حفاظت کافی متفاوت است. یک راه ارتقاء انتخاب خاموش کننده از دیدگاه هزینه، ارزشیابی تأسیسات به صورت کلی به جای مکان های تفکیک شده می باشد.
باید تصمیمگیری شود که آیا کسب موثرترین حفاظت هدف است یا رعایت حداقل الزامات. البته کیفیت خاموش کننده مورد استفاده اثر قابل ملاحظهای بر هزینه خواهد داشت. اما، این تفاوت اغلب به خوبی ارزش سرمایه گذاری اولیه است. هزینه خاموشکننده بایستی در طول عمر ارزشیابی شود نه فقط بر مبنای قیمت خرید اولیه هزینههای نیز متفاوت است و نوع عامل انتخابی بر هزینه اولیه تأثیرگذار است.
عامل K ارغوانی گرانتر از مواد شیمیایی خشک معمولی است اما اگر حفاظت برای مقدار زیادی مایعات قابل اشتعال مورد نیاز است، هزینه های اضافی قابل توجیه است.
اندازه انتخابی نیز بر هزینههای اولیه اثر گذار است. خاموشکننده های کوچک متعدد گرانتر از خاموش کننده های بزرگ کمتر از همان نوع است. ملاحظات مربوط به جایگذاری خاموش کننده ها ممکن است خاموش کننده های کوچکتر اضافه را انتخاب بهترین تلقی نماید. این امر باید به صورت حفاظت کلیه تأسیسات ارزشیابی شود.
هنگام خرید اولیه خاموش کننده ها باید اطلاعاتی از چندین منبع کسب شود. هزینههای نهایی خرید می توان از فروشنده ای به فروشنده دیگر به طور قابل ملاحظهای متفاوت باشد. همیشه از یک منبع مطمئن خرید کنید ترجیحا منبعی که تعمیر و نگهداری طولانی مدت و خدمات شارژ کپسول آتش نشانی مجدد را فراهم میکند. هزینههای مداوم خاموش کننده نیز باید ارزشیابی شود. به عنوان مثال، بازرسیهای منظم باید انجام شود.
زمانی که طول میکشد این بازرسیها انجام شود بستگی به تعداد خاموش کننده ها و پیچیدگی بازرسی دارد. هزینه نگهداری خاموش کننده ها تحت تأثیر همان عوامل هزینههای بازرسی است. آزمایش هیدرواستاتیک نیز باید به صورت دورهای انجام شود و هزینه های مربوط به نگهداری و این آزمایش به نوع خاموش کننده هایی که انتخاب میشوند بستگی دارد.
عملیات نگهداری برخی از خاموشکننده ها در داخل سازمان آسان تر است. اگر از تعمیر و نگهداری داخل سازمانی استفاده میشود، انتخاب خاموش کننده ها می تواند هزینه درگیر و دشواری نگهداری مداوم را تعیین کند.
هزینه شارژ مجدد خاموش کننده ها به نوع عامل اطفاء و نحوه انجام آن (داخل شرکت یا توسط پیمانکار بیرون) بستگی دارد. نحوه شارژ مجدد خاموش کننده ها باید بخشی از معیار اولیه انتخاب خاموش کننده باشد.
استانداردسازی خاموش کننده ها در سرتاسر تأسیسات با توجه به بازرسی، نگهداری و آموزش مزیتهایی دارد. اگر خاموش کننده ها قبلاً در محل شان قرار گرفتهاند تداوم استفاده از همان نوع ممکن است موثرترین انتخاب باشد.