انواع کپسول آتش نشانی
در این مقاله به معرفی انواع کپسول آتش نشانی که در بازار ایران وجود دارد می پردازیم. همانطور که می دانید کپسول آتش نشانی یک مخزن به شکل استوانه است که درون آن از مواد مخصوص اطفا حریق پر شده است. این مخزن برای جلوگیری از گسترش حریق و مهار آن کاربرد دارد و به همین علت یکی از مهم‌ترین و ضروری‌ترین لوازم ایمنی در اماکن عمومی و ساختمان‌ها به شمار می‌رود. به طور کلی این مخازن انواع مختلفی دارند که هرکدام از آنها با یکدیگر متفاوت‌اند. برای آشنایی و کسب اطلاعات بیشتر درمورد انواع کپسول آتش نشانی در ادامه با ما همراه باشید.
معرفی انواع کپسول آتش نشانی و کاربرد آنها
همانطور که گفته شد کپسول آتش نشانی در خاموش کردن و مهار آتش به ما کمک می‌کند. با توجه به اینکه آتش و عملکرد آن در موقعیت‌های مختلف متفاوت است، نحوه مواجهه و مهار آن نیز متفاوت می‌شود و این امر به ماهیت آتش بستگی دارد. به همین علت با گذشت زمان کپسول‌های آتش نشانی متنوع و مختلفی به وجود آمد که هرکدام از انواع آن برای مهار حریق‌ها مختلف مناسب و کاربردی است. در ادامه مقاله با ما همراه شوید تا به معرفی انواع کپسول آتش نشانی و کاربردهای آنها بپردازیم.
کپسول آتش نشانی پودر و گاز
کپسول آتش نشانی پودر و گاز همانطور ه از نامش پیداست دارای محتویات پودر و گاز می باشد. پودر موجود در این نوع کپسول می‌تواند بخش‌های تشکیل‌دهنده آتش (اکسیژن، گرما و سوخت) را از یکدیگر جدا کند و از این طریق آتش را مهار کند. از خصوصیات اصلی کپسول آتش نشانی پودر و گاز می‌توان قابلیت خنک‌کنندگی، رقیق کردن اکسیژن، خفه کردن آتش و در نهایت عدم رسانا بودن آن را نام برد.
از این نوع کپسول اغلب برای مهار مایعات قابل اشتعال استفاده می‌شود. قابل ذکر است که پودر و گاز ترکیب شده در این کپسول سمی نیست اما در هر صورت مواد شیمیایی به شمار می‌روند و اگر در مکان یا فضاهای بسته مورداستفاده قرار بگیرد ممکن است راه‌های تنفسی را ملتهب کند و همچنین باعث کاهش بینایی نیز شود.
به طور کلی کپسول آتش نشانی پودر و گاز در وزن‌های ۵ الی ۱۴ کیلویی تولید می‌شوند و زمان تخلیه آن نیز بسته به وزن آن بین ۸ الی ۱۴ ثانیه طول می‌کشد. از دیگر خصوصیات این کپسول قدرت پرتاب آن است که به ۶ متر می‌رسد.
کپسول آتش نشانی CO2
یکی دیگر از انواع کپسول آتش نشانی کپسول CO2 است. همانطور که از نام آن پیدا است این کپسول حاوی دی‌اکسیدکربن است که برای مهار آتش‌سوزی‌های تجهیزات الکتریکی و همچنین مایعات قابل اشتعال مورداستفاده قرار می‌گیرد. از مهم‌ترین مزایای این کپسول این است که در هنگام تخلیه و استفاده از آن هیچ‌گونه کثیفی و پسماندی را به جا نمی‌گذارد. این امر در مهار آتش ناشی از آتش‌سوزی وسایل و تجهیزات الکتریکی بسیار مهم و ضروری است.
کپسول آتش نشانی CO2 به رنگ قرمز است و می‌توان به راحتی آن را به وسیله برچسب سیاه و سفیدی که روی آن CO2 نوشته شده است تشخیص داد. این کپسول‌ها در دو وزن ۲ و ۵ کیلوگرمی تولید می‌شوند. کپسول‌های CO2 یکی از انواع کپسول آتش نشانی هستند که به دلیل غیر رسانا بودن برای آتش‌سوزی‌های وسایل الکتریکی از جمله رایانه و سایر تجهیزات الکتریکی بسیار توصیه می‌شود؛ بنابراین وجود این نوع کپسول در مکان‌هایی که تجهیزات الکتریکی زیادی دارند مانند دفاتر، ادارات ضروری است.
کپسول آتش نشانی آب و گاز
از دیگر انواع کپسول آتش نشانی می‌توان به کپسول آتش نشانی آب و گاز اشاره کرد. این کپسول مناسب برای استفاده در محیط کار و منازل است. با توجه به نام آن محتوا داخل این کپسول گاز نیتروژن و آب است که تحت فشار وارد این مخزن‌ها می‌شود. کاربرد کپسول آتش نشانی آب و گاز در مهار آتش‌سوزی ناشی از سوختن چوب، کاغذ و سایر جامدات است. به طور کلی این کپسول برای خاموش کردن آتش‌سوزی‌های کلاس A مناسب است. کپسول آتش نشانی آب و گاز از لحاظ ظاهری بسیار شبیه کپسول آتش نشانی پودر و گاز است و تنها تفاوتی که دارد این است که با تکان دادن آن صدای آب موجود در داخل کپسول آب و گاز شنیده می‌شود. در داخل بدنه این کپسول یک لایه محافظتی ضدزنگ جهت جلوگیری از زنگ‌زدگی آن به کار رفته است.
به طور کلی کپسول‌های آتش نشانی آب و گاز زمانی که گاز آن آزاد شود غیرقابل‌برگشت است و در صورت شارژ کامل حدود ۹۰ الی ۹۵ درصد آن تخلیه می‌شود. این کپسول‌ها در اندازه‌های ۵، ۱۰، ۲۵ و ۵۰ لیتری آب و گاز و به رنگ آبی تولید می‌شوند.
کپسول آتش نشانی بیوورسال
کپسول‌های آتش نشانی بیورسال یکی از انواع کپسول آتش نشانی است که یک کپسول اطفا حریق بی‌نظیر به همراه تکنولوژی مدرن است. از کپسول بیوورسال اغلب در خاموش کردن و مهار آتش‌های پرحجم مورداستفاده قرار می‌گیرد. کپسول آتش نشانی بیوورسال با قابلیت بالا در محصور کردن هیدروکربنهای آتش آن را به طور کامل مهار می‌کند.
از مزایای استفاده از کپسول آتش نشانی بیوورسال این است که پس از خاموش کردن آتش توسط این کپسول دیگر امکان اشتعال مجدد در محل موردنظر وجود ندارد. عملکرد این کپسول به این شکل است که علاوه بر خنک کردن مواد و محلی که دچار آتش‌سوزی شده است، یک لایه بر روی آنها ایجاد می‌کند. به این صورت مانع از رسیدن اکسیژن به آتش می‌شود و این‌گونه آتش را مهار می‌کند.
کاربرد این کپسول در اطفا حریق‌های کلاس A و B (مایعات قابل اشتعال و جامدات) نظیر پلاستیک، روغن، پارچه، کاغذ، تینر، گازوئیل، چوب است. همچنین این کپسول برای مکان‌هایی نظیر پمپ‌بنزین، پالایشگاه، انبارها، هتل‌ها، فرودگاه‌ها، مراکز گردشگری، صنایع رنگ، مترو و … مناسب است.
نکته قابل توجه این است که شارژ و تعویض محتوا این کپسول‌ها هر ۵ سال صورت می‌گیرد که از سایر کپسول‌ها طولانی‌تر است؛ بنابراین از نظر اقتصادی این کپسول‌ها مقرون‌به‌صرفه نیز هستند. وزن کپسول‌های بیوورسال اسپری حدود ۵۰۰ گرم و وزن سیلندر خاموش‌کننده پرتابل ۱ الی ۱۲ کیلوگرم است. همچنین سیلندرهای چرخ‌دار نیز با وزن ۲۵ و ۵۰ کیلوگرمی و در رنگ‌های آبی روشن یا سبز تولید و عرضه می‌شود.
تفاوت کپسول آتش نشانی پودری و کپسول آتش نشانی CO2 در چیست؟
در ادامه مبحث معرفی انواع کپسول آتش نشانی به بررسی تفاوت کپسول آتش نشانی پودری و CO2 می‌پردازیم. همانطور که پیش‌تر به آن اشاره شد از کپسول‌های آتش نشانی CO2 برای مهار آتش ناشی از آتش‌سوزی در تجهیزات الکتریکی، آتش‌سوزی‌های کلاس B، مایعات قابل اشتعال نظیر نفت، رنگ و … استفاده می‌شود. استفاده از کپسول آتش نشانی CO2 برای آتش‌سوزی آشپزخانه، جامدات نظیر کاغذ، چوب و همچنین فلزات قابل اشتعال ممنوع است.
در مقابل کپسول‌های آتش نشانی پودری جهت مهار آتش‌سوزی‌های کلاس A، B، و C است. اما به طور کلی استفاده از کپسول پودری در فضای بسته توصیه نمی‌شود؛ زیرا علاوه بر اینکه تمیز کردن آن دشوار است، استنشاق پودر آن نیز برای سیستم تنفسی انسان مضر است و آن را دچار التهاب می‌کند.
کپسول آتش نشانی را از کجا بخریم؟
جهت خرید انواع کپسول آتش نشانی می‌توانید به مراکزی که دارای تأییدیه از سمت سازمان آتش نشانی هستند مراجعه کنید. این مراکز تمام انواع کپسول‌های آتش نشانی را با نازل‌ترین قیمت به فروش می‌رسانند. همچنین می‌توانید از طریق فروشگاه‌های آنلاین که از سوی سازمان آتش نشانی مجوز کسب کرده‌اند کپسول آتش نشانی مورد نظر خود را خریداری کنید. در حال حاضر فروشگاه رایان اطفاء کلیه کپسول های مورد نیاز در بازار را برای شما عزیزان فراهم نموده است.
در هنگام خرید کپسول آتش نشانی به کلاس آن توجه کنید؛ منظور از کلاس همان کلاس‌های آتش‌سوزی است که به صورت زیر تقسیم‌بندی می‌شوند:
- کلاس A: به آتش‌سوزی‌های ناشی از سوختن کاغذ، چوب، پارچه و سایر مواد قابل اشتعال گفته می‌شود.
- کلاس B: به آتش‌سوزی ناشی از مایعات اشتعال‌زا نظیر رنگ، نفت، بنزین، گازوئیل و … گفته می‌شود.
- کلاس C: به آتش‌سوزی ناشی از گاز‌هایی نظیر متان، بوتان و هیدروژن گفته می‌شود.
- کلاس D: به آتش‌سوزی ناشی از فلزاتی نظیر پتاسیم، آلومینیوم و منیزیم را آتش کلاس D می‌گویند.
- کلاس F: این کلاس به آتش‌سوزی ناشی از روغن پخت‌وپز گفته می‌شود.
نحوه استفاده از انواع کپسول آتش نشانی
برای استفاده از کپسول آتش نشانی مراحل زیر را طی کنید:
- ابتدا ضامن یا پین مخصوص کپسول آتش نشانی را بکشید.
- سپس شلنگ کپسول آتش نشانی را در فاصله مناسب با آتش و در جهت درست قرار دهید.
- اهرم کپسول آتش نشانی را کاملاً فشار دهید تا محتوا درون آن (گاز، پودر یا مایع) بیرون بیاید.
- در هشت قدمی آتش بایستید و با کوچک شدن آتش کم‌کم به آن نزدیک شوید و با حر‌کت جارویی شلنگ آتش را دنبال کنید تا مهار شود.
البته برای خاموش کردن آتش‌های کوچک نیازی نیست که هشت قدم از آن فاصله داشته باشید؛ در این صورت می‌توانید تا جایی که به شما آسیب نرسد نزدیک آتش شوید و کاملاً بر آن مسلط باشید.
جمع‌بندی
در این مقاله به بررسی و معرفی انواع کپسول آتش نشانی، ویژگی‌ها و کاربرد آنها پرداختیم. هرکدام از کپسول‌های آتش نشانی برای کلاس‌های متفاوتی طراحی شده‌اند؛ بنابراین اگر قصد تهیه و خرید کپسول آتش نشانی را دارید در هنگام خرید به وزن موردنیاز و کلاس آن توجه کنید تا با توجه به شرایط و موقعیت مکان موردنظرتان انتخاب مناسبی داشته باشید. توجه داشته باشید که برای خرید این کپسول‌ها از مراکز و فروشگاه‌هایی خرید کنید که دارای مجوز از سوی سازمان آتش نشانی باشند.
